ترک پاشنه پا فقط یک مشکل زیبایی نیست! در این مقاله از revive-center.com به دلایل علمی ترک پاشنه پا، عوامل موثر، افراد در معرض خطر، درمان‌های خانگی و تخصصی و نکات پیشگیری می‌پردازیم.
ترک خوردن پاشنه پا (Heel Fissures) یکی از مشکلات شایع پوستی است که بسیاری از افراد، به‌ویژه در فصل پاییز و زمستان با آن روبه‌رو می‌شوند. این مشکل نه‌تنها می‌تواند ظاهر پا را ناخوشایند کند، بلکه گاهی باعث درد، خونریزی و حتی عفونت می‌شود. اما علت واقعی این ترک‌ها چیست؟ آیا فقط به خشکی پوست مربوط است یا عوامل دیگری نیز نقش دارند؟
در این مقاله جامع از revive-center.com با دلایل اصلی ترک پاشنه پا، افراد در معرض خطر، روش‌های خانگی و حرفه‌ای درمان و پیشگیری آشنا می‌شوید.
ترک پاشنه پا چیست؟
ترک‌های پاشنه، خطوط عمقی یا سطحی هستند که در پوست خشک، ضخیم و بی‌انعطاف پاشنه به‌وجود می‌آیند. اگر این ترک‌ها به لایه‌های عمیق‌تر پوست نفوذ کنند، ممکن است باعث:
- درد هنگام راه رفتن
- خونریزی
- عفونت
- التهاب اطراف ترک‌ها
شوند.
۱۰ علت اصلی ترک پاشنه پا
۱. خشکی بیش از حد پوست
شایع‌ترین علت ترک پاشنه پا خشکی پوست است. وقتی پوست پاشنه رطوبت کافی نداشته باشد، خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و ترک می‌خورد.
۲. ایستادن طولانی‌مدت
ایستادن‌های زیاد، به‌خصوص روی سطوح سخت، فشار زیادی به پاشنه وارد می‌کند که می‌تواند باعث شکاف در پوست شود.
۳. اضافه‌وزن
اضافه‌وزن باعث افزایش فشار روی لایه‌های زیرین پاشنه می‌شود و پوست اطراف آن به بیرون فشار آورده، ترک برمی‌دارد.
۴. پوشیدن کفش‌های نامناسب
کفش‌های پشت‌باز یا صندل‌هایی که محافظت کافی از پاشنه ندارند، از دلایل عمده خشک و ترک‌دار شدن پوست پا هستند.
۵. دوش داغ یا تماس بیش از حد با آب
آب داغ چربی‌های طبیعی پوست را از بین می‌برد و باعث خشکی و پوسته‌پوسته شدن پاشنه‌ها می‌شود.
۶. دیابت یا اختلالات تیروئیدی
افراد مبتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت یا کم‌کاری تیروئید به دلیل اختلال در گردش خون یا کاهش ترمیم سلولی بیشتر در معرض ترک پا هستند.
🔗 منبع: Mayo Clinic – Diabetes and skin problems
۷. پیری و کاهش کلاژن
با افزایش سن، میزان چربی و کلاژن پوست کاهش می‌یابد، پوست نازک‌تر و خشک‌تر شده و ترک‌های پاشنه شایع‌تر می‌شوند.
۸. اگزما یا پسوریازیس
اختلالات پوستی مزمن مانند اگزما یا پسوریازیس می‌توانند موجب خشکی شدید و شکاف‌های دردناک در پوست پا شوند.
🔗 منبع: WebMD – Psoriasis and Cracked Heels
۹. کمبود ویتامین‌ها
کمبود ویتامین‌های A، E و اسیدهای چرب ضروری در رژیم غذایی باعث ضعف و خشکی پوست می‌شود.
۱۰. عدم مراقبت منظم از پا
عدم لایه‌برداری، مرطوب‌سازی و مراقبت روتین از پوست پا در گذر زمان باعث سفت و ضخیم شدن پوست و ترک خوردگی می‌شود.
چه کسانی بیشتر در معرض ترک پاشنه پا هستند؟
- افراد با پوست خشک یا آتوپیک
- زنان باردار (به دلیل افزایش وزن و فشار روی پاها)
- افراد دیابتی
- سالمندان
- کسانی که زیاد پابرهنه راه می‌روند
- کسانی که زیاد در حمام می‌مانند
علائم هشداردهنده ترک پاشنه پا
- ضخیم شدن پوست کف پا (Callus)
- زبری شدید پوست پاشنه
- ترک‌های سطحی یا عمیق
- خارش و پوسته‌ریزی
- درد هنگام ایستادن یا راه رفتن
- گاهی خونریزی یا ترشح
عوارض ترک پاشنه در صورت درمان نشدن
- عفونت باکتریایی
- بوی بد پا
- ایجاد زخم باز
- در افراد دیابتی: زخم‌های مزمن و عمیق
- سختی در راه رفتن یا پوشیدن کفش
درمان ترک پاشنه پا | راهکارهای خانگی و حرفه‌ای
درمان‌های خانگی مؤثر
۱. استفاده از کرم مرطوب‌کننده غلیظ
محصولات حاوی اوره، گلیسیرین، اسید لاکتیک یا شی باتر رطوبت را جذب کرده و پوست را نرم می‌کنند.
🔗 منبع: Healthline – Best heel balms
۲. حمام پا و سنگ پا
هفته‌ای ۲–۳ بار پای خود را در آب گرم با نمک، سرکه یا جوش شیرین بگذارید و سپس با سنگ پا پوست مرده را بردارید.
۳. روغن‌درمانی شبانه
استفاده از روغن‌هایی مثل روغن نارگیل، روغن زیتون یا بادام شیرین قبل از خواب و پوشیدن جوراب نخی باعث ترمیم شبانه پوست می‌شود.
۴. لایه‌برداری منظم
استفاده از اسکراب پا یا لایه‌بردارهای شیمیایی خفیف (AHA/BHA) به کاهش خشکی و تجمع سلول‌های مرده کمک می‌کند.
۵. ماسک خانگی پاشنه
ترکیب عسل + روغن نارگیل یا آووکادو + چند قطره لیمو = ماسک ترمیمی فوق‌العاده برای پاشنه
درمان‌های تخصصی و کلینیکی
- کرم‌های نسخه‌ای اوره بالای ۲۰٪ یا سالیسیلیک اسید
- پدهای سیلیکونی یا پاشنه‌گیر طبی
- لایه‌برداری حرفه‌ای (مانند پدی‌کیور درمانی)
- درمان با لیزر یا پمادهای آنتی‌بیوتیک در موارد ترک‌های عمیق و عفونی
- مشاوره پزشکی برای دیابتی‌ها با ترک‌های مزمن و مقاوم
پیشگیری از ترک پاشنه پا
- استفاده روزانه از کرم مرطوب‌کننده
- پوشیدن جوراب‌های نخی و کفش‌های پشت‌دار
- نوشیدن آب کافی
- پرهیز از ایستادن طولانی‌مدت
- استفاده از صندل مناسب در تابستان
- لایه‌برداری منظم
- مصرف غذاهای غنی از ویتامین A و E
سوالات متداول (FAQ)
ترک پاشنه پا خطرناک است؟
در ظاهر نه، اما در صورت بی‌توجهی، می‌تواند به عفونت، زخم یا درد شدید منجر شود. در بیماران دیابتی حتی زخم‌های عمیق می‌تواند ایجاد شود.
آیا کودکان هم دچار ترک پاشنه می‌شوند؟
بله، اگر پوست خشک، کفش نامناسب یا بیماری پوستی داشته باشند.
بهترین زمان استفاده از کرم ترک پا چه موقع است؟
قبل از خواب؛ چون شب رطوبت بهتر جذب می‌شود و فعالیت پا کمتر است.
چه مدت طول می‌کشد تا ترک پاشنه درمان شود؟
با مراقبت روزانه و مرطوب‌سازی مناسب، ترک‌های سطحی در ۱ تا ۲ هفته بهبود می‌یابند. ترک‌های عمیق ممکن است تا ۴ هفته زمان ببرند.
